Rommelhypotheek

“Waar is al dat geld eigenlijk gebleven?” roept een andere tafelgenoot.
“Het kan toch niet zomaar verdampen?”
Ja. Dat is een goede vraag. Kan dat nu wel of niet? Als jij je schuur op een paar miljoen waardeert, en je er uiteindelijk maar een paar duizend voor krijgt, dan is het natuurlijk geen echt verlies. Maar als iemand die schuur van jou heeft gekocht voor een paar miljoen, en er dan maar een paar duizend voor terug krijgt, dan is hij dat geld toch echt kwijt. Aan jou, wel te verstaan.

De credietcrisis zou volgens veel berichten zijn veroorzaakt door heel veel “rommelhypotheken” uit de V.S. Banken hadden hypotheken verstrekt aan mensen die het niet konden betalen, voor huizen die hun koopsom nu lang niet waard zijn. En het recht om geld bij deze arme mensen te innen, werd vervolgens verwerkt in een financieel “product”. Dat product werd dan weer verkocht aan andere banken en investeerders over de hele wereld. Niemand wist wat ze hadden gekocht, maar dat deed er blijkbaar niet toe. Waarom niet? Geen idee.

De hypotheken waren verkocht met een rente die het eerste jaar laag zou zijn, en daarna marktconform. En omdat de rentes laag leken te blijven stapten veel mensen blijkbaar in. Maar... de te betalen rentes gingen vervolgens fors omhoog, en diezelfde mensen konden het niet meer opbrengen. De schulden bleken dus oninbaar. De bewoners werden uit hun huis gegooid om het huis te verkopen, en toen bleken al die huizen hun oorspronkelijke hypotheek niet op te brengen. Jammer voor de bank.

Nu zitten de schuldeisers dus met heel veel vastgoed wat op dit moment even niemand kan of wil kopen voor de vraagprijs. En heel veel andere mensen zitten zonder huis. Eerlijk gezegd vind ik dat laatste erger. Maar ja, wij horen hier in Europa natuurlijk vooral over de kredietcrisis, en niet over de daklozencrisis in de VS.

Want van de kredietcrisis hebben wij in Europa wel last. Het recht om de schulden met rente terug te innen van die daklozen was namelijk verwerkt in financiele “producten”. Die producten waren ook door onze banken gekocht. En nu zijn de producten dus bijna waardeloos. Eigenlijk zijn het niet eens producten.

Maar onze banken hebben er wel voor betaald. Hebben dan de originele verkopers van deze hypotheken de meeste winst ingepikt? Misschien wel. Wie weet.

Wie waren dat dan eigenlijk? Als ik het goed begrijp waren dat voornamelijk de Freddie Mac en Fannie Mae. Hun rare namen zijn verbasteringen van “Federal National Mortgage Association” (FaNnie Mae) en “Federal Home Loan Mortgage Corporation” (FeDeRiH MaC). Het zijn dus zeg maar twee overkoepelende hypotheekbanken of eigenlijk verzekeraars, die ooit rond 1970 half onafhankelijk waren gemaakt van de overheid, en zij moesten een soort buffer vormen op de hypothekenmarkt. Dat hebben ze heel lang vrij redelijk gedaan.

Oh. Geen wonder dat die “producten” werden vertrouwd. Ze kwamen dus van jarenlang betrouwbare bijna-overheidsinstellingen af. Die gaan niet zo snel failliet ofzo. “Dus dat is wel prima” moeten al die banken gedacht hebben. En daarom kochten ze die producten dan ook.

Maar sinds de laatste paar jaren is het helemaal mis gegaan. Fannie en Freddie hadden te veel uitgeleend. Mismanagement? Vast wel. Verandering van strategie? Jazeker, want de regering Bush wilde meer eigen woningbezit stimuleren. Daarom waren de instaprentes ook zo laag. Een soort Nationale Hypotheekgarantie. Maar dan mislukt.

En er was ook sprake van grote fraude. Een stijging van 1400% in de laatste tien jaar, vooral sinds 2003. Er werden zelfs veel huizen verkocht aan mensen die niet eens bestonden.*

Hoe dan ook. Het ging zelfs zo mis dat beide banken nu onder curatele van de schatkist zijn gebracht. Hun schuldeisers hebben voorlopig even pech. Pech met veel nullen.

En waar het geld van Freddie en Fannie gebleven is? Misschien dat de schatkist het al heeft ingepikt? Misschien dat het management nu op de Bahamas zit met miljarden? Misschien dat niet bestaande personen in niet bestaande huizen nu heel rijk zijn? Heel vaag.

Speurend op internet probeer ik tot diep in de nacht uit te vinden wat er nu precies is gebeurd. Heel veel meningen. Heel veel woorden, steeds weer nieuwe termen. Steeds weer andere manieren om geld rond te schuiven. Ik snap er steeds minder van.

Hier is je geld, en nu is het weg! Het gevoel bekruipt me dat het allemaal een grote goocheltruc is. Ik vraag me af of de gedupeerde fondsen en banken dat gevoel ook hebben.

Bronnen o.a.:

en.wikipedia.org/wiki/Subprime_crisis_impact_timeline
en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_the_United_States_housing_bubble
en.wikipedia.org/wiki/Us_debt

* Wie weet, bestaan veel van de huizen ook niet eens echt...
zie: www.fincen.gov/MortgageLoanFraud.pdf