donderdag 23 april 2009

JSF

Het kabinet staat bijna op vallen.

De PvdA vindt dat het toch geen goed idee is om twee proefmodellen van de Joint Strike Fighter aan te schaffen. Het CDA van premier Balkenende vindt dat contractbreuk, want er was toch afgesproken dat deze regeerperiode een beslissing genomen zou worden. Wilders van de PVV lacht waarschijnlijk, want als het kabinet valt, lijkt hij nu het hoogst in de peilingen te staan.

Hoe kan een vliegtuig nu zo belangrijk zijn? Het is er toch maar ééntje, of twee, als je die van volgend jaar mee telt? De tweede kamer lijkt zo net op mijn dochters. De meeste ruzie maken ze over de schijnbaar meest onbenullige dingen.

Het is wel een heel duur vliegtuig. Ongeveer 113 miljoen euro. Een heel prijzige machine, die door één iemand gevlogen moet gaan worden, en gemaakt is om eventueel kapot te gaan. Dat is rond een tientje per belastingbetaler. Ik zal ook wel voor mijn dochters moeten betalen, en wellicht ook het aandeel van mijn vrouw, dus dat is zo'n dertig euro in mijn geval. Blij dat het PvdA voor mijn tientjes op komt.

Maar is dat het wel? Volgens het CDA betekent de aankoop helemaal niet dat de rest ook aangekocht moet worden. Dan zou het dus bij die paar tientjes blijven. Eventueel nog eens zoveel tientjes voor dat tweede toestel volgend jaar. PvdA vreest dat met de beslissing vandaag eigenlijk al impliciet wordt besloten tot de aanschaf van 85 toestellen op termijn. Volgens hen is het glad ijs.

Vijfentachtig keer drie tientjes is een aanzienlijk bedrag. Zelfs als er nog wat kwantumkorting op die bulkverpakking JSF's zou komen kost me dat enkele duizenden euros. Blij dat de PvdA voor mijn duizenden euros opkomt.

Toch kan ik me ook niet voorstellen dat het CDA dat niet begrijpt. Waarom willen ze zo graag wél een JSF? Zou het de economie soms stimuleren? Werkgelegenheid is ook wat waard. Als die toestellen uiteindelijk hier gebouwd zouden worden telt dat ook.

Wel jammer dat door de verkoopconstructie en patentrechten uiteindelijk het meeste geld voor de JSF weer naar de V.S. Gaat. We maken een deel hier, maar betalen weer heel veel om dat te mogen doen. Niet zo heel goed voor onze werkgelegenheid. Wel goed voor de noodlijdende Amerikaanse economie. Zo kopen wij nog eens wat dollars aan. Misschien wel meer dan tien miljard, als de bulkaankoop ook doorgaat. Kleine Nederlandse bijdrage aan de Amerikaanse beursverliezen. Vinden ze vast wel aardig van ons.

We zouden bij aankoop ook weer wat extra vertrouwen plaatsen in de verhoudingen met de V.S. De JSF zit namelijk vol met Amerikaanse software, Amerikaanse gadgets en Amerikaanse communicatie-technologie. Eigenlijk werkt het ook alleen maar makkelijk samen met Amerikaanse spullen. Dus als je echt goed met de JSF aan de gang wilt, dan zit je ook aan Amerikaanse technologie vast voor je andere spullen. Van grondstations tot tanks. Nog meer investeringen in de V.S.

En als je dat doet zit je ook aan de oorlogsmachine van de V.S. vast. Oorlog maken met de V.S. zit er dan niet echt meer in, want dan zetten ze “onze” JSF's gewoon op afstand uit. Bij wijze van spreken wellicht, maar misschien ook wel echt. De JSF kopen is zo een soort vredesverklaring naar de V.S. toe. Misschien ook wel een beetje een belofte dat je samen één politiek-militair-economisch blokje blijft vormen. Dat we eventueel wel mee zullen doen in nieuwe Afghanistans of Iraqs. Dat we in de pas lopen. Geen ruzie.

Dat betekent kopen van de JSF ook. Geen onbenullige zaken dus. Misschien moet ik ook maar eens beter kijken naar waar mijn dochters eigenlijk over ruziën.

Bronnen o.a.:
http://en.wikipedia.org/wiki/Joint_Strike_Fighter
http://www.jsf.mil/f35/f35_technology.htm
http://ftp.rta.nato.int/public//PubFullText/RTO/MP/RTO-MP-SCI-162/MP-SCI-162-$KN3.pdf

donderdag 9 april 2009

Iraq

Ik heb op het moment wel medelijden met onze premier. Een beetje in elk geval.

Hij wordt ondervraagd over hoe het nu zat met Iraq. Wat had hij nu precies beloofd aan onze Amerikaanse bondgenoten, en wat niet? Wat stond er dan in die overtuigende geheime stukken, waaruit zou blijken dat Iraq zo gevaarlijk was? En had hij die stukken nu wel of niet gelezen? Niet?

Ze waren zo geheim dat alleen hij ze persoonlijk mocht zien, en hij had daar geen tijd voor? Waarom dan niet? Omdat ze in een ander land ter inzage lagen, en de tijd heel beperkt was? Juist. En omdat hij waarschijnlijk toch geen chocolade had kunnen maken van wat er in stond. Dat had een expert misschien wel gekund. Maar die had geen toestemming.

Want het waren heel geheime stukken. Dat hoort nu eenmaal bij bewijzen van geheime diensten. Geheime diensten doen geheime dingen. Daar zijn ze voor.

Natuurlijk zou een geheime dienst ook wel vergissingen kunnen maken. Maar die zijn dan ook geheim. Geheime vergissingen.

Dus Balkenende moest varen op de indrukken van zijn collegae Blair en Bush. Die hadden natuurlijk wel wat landelijke olie- en zakelijke belangen die meespeelden, dus die wisten het wel. Bovendien maakten de bewijzen hen blijkbaar wel aardig nerveus. Blair wel in elk geval. Of zou het de dreigende publieke opinie geweest zijn, die hem nerveus maakte?

En nu blijkt het achteraf misschien toch niet zo heel opportuun geweest te zijn om mee te doen aan het Iraakse avontuur. Er waren in elk geval geen “weapons of mass destruction”, zoals Powell zo hard riep. Of het moeten de wapens van de geallieerde binnenvallers zijn geweest.

Balkenende zal zich wel afgevraagd hebben waar hij nu precies in gelokt was. Lekkere premier ben je dan. En hoe leg je dat nu uit? De verantwoording moet je als premier wel afleggen. Maar de beslissing heb je destijds maar genomen op goed vertrouwen. Te goed vertrouwen, dus. Lastig.

Zou Balkenende weten dat hij in goed gezelschap is? Dat er wel grotere staatshoofden zo door misinformatie in buitenlandse oorlogen zijn verzeild? President John F. Kennedy van de V.S. scheen bijvoorbeeld helemaal niet zo blij te zijn met zijn adviseurs toen hij bijna in een kernoorlog met de USSR verzeild was geraakt. En dat kwam uiteindelijk ook omdat hij op goed vertrouwen een minimale interventie op Cuba goed had gekeurd.

Die interventie was bedacht door een groepje binnen zijn geheime diensten. Die vonden het wel een goed plan om wat huurlingen en rebellen op Cuba neer te zetten. Dan zouden ze wel een revolutie ontketenen tegen die lastige mijnheer Castro. Het Amerikaanse leger zou er niet bij betrokken zijn. Want dat zou alleen een oorlog kunnen uitlokken. Het was een prive-actie.

Alleen lukte de revolutie helemaal niet. En er waren toch Amerikaanse schepen en vliegtuigen bij betrokken. Beetje beschamend. En levensgevaarlijk voor de wereld, toen de Russen dan maar besloten Cuba te steunen met een paar kernraketten. Kennedy nam de verantwoording op zich. Maar hij ontsloeg de bedenkers van het niet zo slimme interventie-plan wel.

Kennedy's voorganger Eisenhower had het bijna nog bonter meegemaakt. Terwijl hij op zijn lang geplande golf-weekend weg was, ontstond er een internationale crisis. Duizenden communisten liepen vanuit China de grens van Laos over en bedreigden de democratie aldaar. Eisenhower was weg, dus iemand anders moest even voor hem waarnemen. Toen de president van vakantie terugkwam vond hij zijn land terug in een staat van bijna-oorlog.

En toen bleek dat de duizenden communisten er waarschijnlijk helemaal niet waren geweest. Het waren honderden plaatselijke dorpelingen. Zonder wapens. Vergissing van de inlichtingendienst. Kan gebeuren. President Eisenhower was er vast niet blij mee. En waarschijnlijk nog minder toen het weer gebeurde. Bij zijn korte vakantie een jaar later. Gelukkig kon hij in beide gevallen het tij keren.

Waren dat nu echt vergissingen van de geheime diensten? Misschien wel, misschien niet. Dat is natuurlijk geheim. Kennedy en Eisenhower schijnen zich wel bedonderd te hebben gevoeld.
Zou onze Balkenende dat ook hebben?


Bronnen o.a.:
Drugs, Oil and War; Peter Dale Scott; 2003
Killing Hope; William Blum; 2004