Ik ben helemaal in de war.
“Onze boterberg is schoon op”, zegt een vriend stellig.
“Jaha, niets van over”, roept de ander.
Daarom is boter en melk ook duurder geworden sinds een half jaar ofzo. Zo'n 30% bovenop de prijs van alle melkproducten. Nu kostte een goedkope liter melk maar 45 cent, en nu dan 65, maar toch. Er gaan heel wat liters in de koffie, elk jaar. En de prijzen van kwark, boter en kaas gaan ook mee omhoog.
Ben ik daarom in de war? Nee. Ik ben in de war omdat de boeren nu niet méér, maar juist minder voor hun melk krijgen. In plaats van 49 euro per 100 liter krijgen zij nu 39 euro. Kan ik niet meer rekenen, of is dit raar?
De kostprijs van 100 liter rauwe melk ligt op 43 euro. Dus in plaats van zes euro winst per liter draait de boer nu vier euro verlies. En daarom protesteren de boeren ook. Dat snap ik wel. Zelfs al weet ik niet hoe rekbaar het begrip kostprijs hier is. Als je niet uit de kosten komt heb je een probleem.
Maar volgens een woordvoerder van LTO, een grotere melkveehoudersbelangenorganisatie, zit het anders. De prijzen waren juist eerst gestegen, want er was meer vraag op de wereldmarkt uit India en China. Alweer India en China, die wilden toch juist olie? Maar goed, die prijzen waren dus gestegen. En nu zakken de prijzen gewoon weer. Niets aan de hand dus. Melkveehouders verdienden vorig jaar nog gemiddeld 84,000 euro. Oh. Dat is best veel. Denk ik.
Maar wacht even. Bedoelt de goede man nu 84,000 euro omzet of bedoelt hij schone winst? Dat is nogal een verschil. Als het winst was, dan maken ze nu maar liefst 58,000 euro verlies. Dat zal hopelijk wel niet. Waarschijnlijk is het dan omzet. En dan is de winst geen vetpot. En nu dus ook niet.
En hoe zit dat nu. De melkprijs moest toen toch niet voor niets omhoog? Boeren leden toch verlies en de voorraden waren op? Betaal ik dat kwartje per liter extra dan voor niets?
Of lijdt er iemand anders verlies? De tussenpersoon misschien? De distributeur, de fabriek, of zelfs de groot- of detailhandel? Zouden zij hun prijzen wellicht te veel hebben gedrukt in een tijd dat er nog wel een boterberg en een melkplas was? Of zouden de overnames tussen Nestle, Campina en Danone te veel gekost hebben en moet de “boekwinst” nu op de klant en de boer tegelijk verhaald worden? Je kunt natuurlijk best een collega opkopen voor veel geld, maar je moet dat geld dan ook ergens vandaan halen. Van klant en boer dus?
Nog steeds snap ik het niet. Ik vermoed dat de prijs van de melk in de winkel niet gaat zakken. Ik moet me er maar bij neerleggen denk ik. Melk is nog altijd goedkoper dan benzine, troost ik mezelf. Misschien moet ik maar een witte motor in mijn auto laten zetten. Dan valt die verhoogde melkprijs weer mee. Alleen jammer dat de boer de vruchten van die prijsverhoging nu weer niet krijgt.
Bronnen o.a.:
De Pers, 27-31 mei 2008
