G20

Afgelopen weekeinde zijn vertegenwoordigers van de twintig rijkste en economisch meest machtige landen bij elkaar gekomen. De grote twintig, of de groep van twintig, G20 dus. In Washington hebben ze vergaderd wat te doen aan de huidige crisis, en vooral hoe ze samen herhaling of erger kunnen voorkomen. Erg fijn dat ze weer eens goed bij elkaar gaan zitten om over zaken te praten die ons allemaal aan gaan.

Natuurlijk ben ik erg benieuwd wat ze allemaal besproken hebben. Daarom had ik ook direct een afdruk gemaakt van hun volledige publieke verklaring, zo gauw die op de BBC website verscheen. Zeven pagina's tekst met veel moeilijke woorden. Zo te zien heel veel algemene uitspraken die voor verschillende uitleg vatbaar zijn. En veel goede intenties.

Wel logisch, maar niet zo concreet als ik had gehoopt. Zouden ze wel al concreter hebben gesproken? Zou er een geheim deel zijn geweest in de bijeenkomst? Vast wel. In elk geval in de wandelgangen. Toch blijf ik nieuwsgierig.

Zouden ze het gehad hebben over het effect van de euro op de dollar? Sinds de tweede wereldoorlog was de dollar de grote wereldmunt. Het was de munt die ieder land moest sparen om bijvoorbeeld olie te mogen kopen, want voor een andere munt kreeg je het niet. Vrijwel alle landen bouwden zo grote voorraden dollars op.

Die dollars had de VS maar één keer hoeven uitgeven, en nooit iets voor terug hoeven doen. Mede daarom konden ze gemiddeld zo rijk leven. Maar nu sommige landen ook olie willen aanbieden voor euro's (Iran, Venezuela, eerdaags Iraq) verliest de dollar haar monopolie-positie. Die enorme hoeveelheden reserve-dollars zijn nu dus weer terug op weg naar huis.

Als bestuurder van de VS zou ik me enorme zorgen maken. Want zestig jaar opgebouwde schulden los je niet zo snel af. Als iedereen tegelijk waar voor zijn dollars wil gaat dat natuurlijk helemaal mis. Als ik Bush of Obama was zou ik al lang naar mijn collega-landen hebben geroepen: “help!”.

Maar ja, als stoer land kun je dat misschien niet al te openbaar roepen. De VS is ook de grote broer van de wereld. En of het nu een vervelende of een goede grote broer is, stoer moet hij wel blijven.

Ik hoop maar dat de VS toch wel “help!” roepen, al is het in het geheim. Want we blijven elkaar wel nodig hebben. Onze handel en economieen zijn nu eenmaal heel erg met elkaar verweven. En niemand is gebaat bij een instortende grote broer – zeker niet eentje met een groot leger en te veel kernwapens.

Misschien heeft Bush toch al om hulp geroepen*. Misschien zaten landen als China, India en Brazilië er daarom nu wèl bij, in tegenstelling tot al de jaren er voor. Toen waren het nog de G8. En daar weer voor, toen er nog ruzie was met de Soviet Unie, was het de G7. Misschien heeft Amerika toegegeven dat het in een lastig parket zit, en is het daarom dat meer landen “inclusief de armste landen” nu een grotere stem moeten krijgen in het Internationaal Monetair Fonds. Als grote broer zijn kleine broers en zusters serieuzer aan het nemen is is dat best goed.

Op die manier is de bijeenkomst van een G20 al heel hoopvol.

Bronnen o.a.:
Petrodollar warfare, William Clark, 2005
G20 declaration, zoals gepubliceerd op website van de BBC

* Misschien zijn daar in de G20 verklaring wel wat aanwijzingen voor. Zo hebben ze het bij te nemen maatregelen over “closer macro-economic cooperation”. Dat zou je kunnen lezen als onderling afstemmen hoeveel geld je als land bij kunt drukken. In hetzelfde zinnetje staat “avoid negative spillovers”. Zouden ze daarmee op het teveel aan dollars doelen? Wie weet? De tekst blijft voor meer interpretaties vatbaar.