Helaas. Weer heeft een jongen onder de twintig een massamoord uitgevoerd. Hier in de veilige westerse wereld wel te verstaan. Want als een jongen in Gaza op burgers schiet, dan valt dat minder op. Dan hoort dat bij zijn werk.
Het was dit keer weer in Duitsland, bij Stuttgart. Een zeventienjarige, nette, onopvallende jongen had zijn zwarte SWAT-team outfit aangetrokken. Hij nam een geladen vuurwapen ter hand. En hij betrad zijn vroegere vmbo-school. Daar ging hij de ene na de andere klas in, en schoot doelgericht op docenten en leerlingen. Hij doodde ze liefst met een welgemikt schot in het hoofd.
Waarom? Waarom? Waarschijnlijk vraagt iedereen zich dat af. De jongen gaat het niet meer vertellen. Want nadat hij op zijn vlucht nog enkele andere slachtoffers had gemaakt, doodde hij ook zichzelf. We moeten er maar naar gissen.
Zelfs de jongen die enkele weken geleden in België met een mes kleuters te lijf ging, die nog leeft, vertelt niet veel nuttigs. Eerst zei hij zich niets te herinneren van het voorval. Nu is de conclusie dat hij tijdelijk bevangen was door waanzin. Makkelijke uitvlucht? Dat zou je inderdaad wel zeggen.
Maar het zou wel kunnen. Jaren geleden probeerde ik een jongen te helpen ontsnappen uit een zwervend bestaan. Maar hij gebruikte veel drugs om zijn pijn te vergeten. En in een paranoïde roes zag hij een jeugdwerker aan voor een duivel. Letterlijk. Hij gebruikte al zijn kickbox-vaardigheden en sloeg de man tegen de grond. Nadien herinnerde hij zich eigenlijk niets, en had hij spijt van wat gebeurd was.
Zouden die Belgische en Duitse jongen ook in zo'n roes zijn geweest? Zouden ze in de docenten en leerlingen duiveltjes gezien hebben? Monsters uit een schietspel op de computer? “Zijn jullie nu nog niet dood?” zou de laatste jongen geroepen hebben. Als hij monsters zag, zal hij best wanhopig geweest zijn. Pijnlijk. Vooral voor al de wanhopigen aan de andere kant van de loop.
Zouden die schutters misschien gevaarlijke drugs gebruiken? Tegen schizofrenie aan hangen en gewelddadige psychoses hebben? Niet onmogelijk, maar aan het gebruik van een vuurwapen gaat wel wat planning vooraf. Dat doe je niet zomaar. Met te veel alcohol, onze meest gewone verdovende middel, kun je gevaarlijk gaan rijden en woedend mensen in elkaar gaan slaan. Maar je kunt ook met een grote glimlach stil in een hoekje gaan zitten.
“Ik verbaas me eigenlijk dat het niet veel vaker gebeurt!” roept goede vriend en collega. Ik heb hem juist verteld dat er bijna tegelijkertijd met de Duitse schietpartij ook een Amerikaanse jongen zijn wapen op medescholieren en zichzelf leeg schoot. “Mijn middelbare schooltijd was wel de vreselijkste tijd van mijn leven. Al die frustraties!”. Gek gepest, alleen, onbegrepen. Hij had er als puber in elk geval wel eens over gefantaseerd, om die akelige klasgenoten en volwassenen iets aan te doen.
Eigenlijk sta ik wel even perplex. Mijn vriend is ook zo'n model-jongen. Maar ja, ik leerde hem net kennen na die middelbare schooltijd. Nu is hij een bijzonder productief lid van de samenleving.
Ja. Ik heb mijn frustraties ook wel eens uitgeleefd in een gewelddadig computerspel. In sommige kun je zelfs op burgers schieten zonder dat je het spel uit wordt geslingerd. De politie komt je dan overhoop schieten, maar met een paar cheats kun je je bloedbad makkelijk voortzetten. Eigenlijk erg saai als je dat doet, en achteraf voelt het wel vies. Zelfs al waren die digitale burgers alleen maar door de computer uitgerekend.
In elk geval ziet zo'n schietincident er uit als een wanhoopsdaad. Desperaat. Gevoel dicht, of knetterdepresief. Waarom zou je anders de hand daarna aan jezelf leggen? Dan moet je wel erg klem zitten. Zelfs al zie je er nog zo gewoon en onopvallend uit. Zelfs al is je vader nog zo geslaagd, en je moeder nog zo aardig voor je vriendjes. Ik hoop maar dat niet te veel van ons “gewoon en onopvallend” in zo'n desperate staat zijn. Dat zou best treurig zijn.
3 opmerkingen:
Ik heb diezelfde avond met ee vriend gesproken over dit incident. Hieruit kwam vooral naar voren dat ook wij enorm veel ellende en frustratie op (middelbare) shool hebben meegemaakt. En ook toen hebben lopen denken "als ik nu een wapen gebruik om een einde aan die pesterijen te maken" Maar juist doordat we ons konden uitleven met(computer)spelen en vooral omdat we met normen en waarden door onze ouders en naaste omgeving zijn opgevoed, is het nooit in ons opgekomen om een stap verder te zetten dan de ideeen eraan.
Ook nu heb ik nog voldoende frustraties, die mij agressief maken naar bepaalde mensen en instanties maar ook nu blijft het bij de frustratie. Simpelweg omdat het doden van iemand niet hoort. Zo ben ik opgevoed en zo zal ik het ook altijd (ikzelf heb geen kinderen) aan andere (jongeren) vertellen.
Drugsgebruik(t hebben) vind ik geen excuus. Als je iets doet, ben alleen jij verantwoordelijk voor alle acties die daaruit voorkomen. Als je gebruik je aggresief of anderzins negatief maakt, moet je ermee stoppen.
Ik snap eigenlijk nooit zo goed waarom zo iemand als die Duitse jongen niet gewoon meteen zichzelf afschiet...
Nou, een ding dat al die mensen gemeen hebben is dat ze alleen stonden, of het leven deelden met iemand met dezelfde wanhoop zonder uitweg. Voor de meeste mensen is de puberteit een hel. Het is de tijd waarin we de machtstrijd aangaan om onze positie op de apenrots te waarborgen en dat is een tijd van verlies, woede en frustratie. De meeste van ons zullen laag op de ladder blijven na een jeugd van eindeloze indoctrinatie van hoe goed we zijn, wat we verdienen en dat we vooral met geweld moeten nemen wat ons toekomt.
Vooral als je dan ook nog de bijpassende cola drinkt of de goede schoenen draagt.
De realiteit is deze. We zijn niet bijzonder. We zijn goeddeels kleine radartjes in het systeem waarvan slechts een enkeling geinteresseerd is in wat je bent en wat je doet. Voor de rest is het bek houden en doen wat we willen.
Niets mis mee, we hebben op die manier een grote welvaart opgebouwd. De machine doet haar werk uitstekend.
Het is echter een hard gelag voor al die kleine kind-keizertjes die maar gevoerd werden met hun bijzonderheid, hun rechten, hun mogelijkheden. Zonder de lessen die erbij horen. Ondergeschiktheid aan een grote goed. Omgaan met realiteit waarin je niet zo groots bent.
Zoals Star Trek al stipuleerde eens "Do not try to be a great man, just try to be a man" Hall and Oates zongen al dat we tekort kwamen aan "Adult education" en dan gaat het niet om sex maar domweg hoe je als volwassene moet leven.
Waarom schieten deze jongens om zich heen? Deels waanzin, maar deels ook niet leven in een wereld die respectvol kan leren dat ook zonder keizerkinderen het leven de moeite waard is.
Bite, de auteur en ik hadden allemaal het geluk om in een omgeving te komen die ons hielp de waanzin te kanaliseren in iets minder destuctiefs.
Die jongens hadden die kans niet.
Dat maakt ze niet minder verantwoordelijk, het maakt duidelijk dat we niet eerst de keizer een leger geven en dan vertellen dat ie geen keizer is.
De geschiedenis leert dat dat slecht afloopt.
Ik ben het helemaal met je eens, DJ Bite. En PhiRo, je breid een hoop uit maar sluit af met een heel belangrijk punt: 'Dat maakt ze niet minder verantwoordelijk'.
Ik ben van mening dat voor alle dingen die we in ons leven doen, dat we daar verantwoordelijkheid hebben. Het spelletje van 'ja maar jij zei dat...' gaat niet op.
Ook al ben je slechts een deel van het geheel; je bent nog steeds een deel van het geheel, en ieder deel is belangrijk voor de som van het geheel. Anders klopt de som niet. En als de som niet klopt dan gebeurd er iets. Goed of slecht, dat wat er gebeurd ligt ten grondslag aan dat wat er gedaan of niet gedaan is en diegene die dat deed heeft daar verantwoording voor.
Als jij mij opdraagt op te staan en ik doe dat, dan ligt de verantwoording van het opdragen bij jouw en het opstaan bij mij. De gevolgen van dat ik opstond dragen we samen, en daarmee ook de verantwoording.
Overigens denk ik dat daar de kracht van de Keizer dan ook in zit: 'ik neem verantwoording voor de dingen die ik opdraag'.
D.
Een reactie posten